قابلیت های نرم‌افزار XEN Server
این نرم‌افزار که بر پایه لینوکس نوشته شده است بسیار کم حجم بوده و درعین‌حال منابع سیستمی (CPU,RAM) را هم کمتر درگیر می‌کند در نتیجه می‌توان استفاده بهینه‌ای از منابع سیستمی داشت. XEN Server همانند ویندوز و یا لینوکس به صورت یک سیستم‌عامل بر روی سخت‌افزار نصب می‌گردد که بر خلاف نرم‌افزارهای مانند VM Workstation دیگر نیاز به یک سیستم‌عامل واسط نیست این امکان باعث می‌شود که بتوان چندین سیستم‌عامل را بر روی یک سیستم‌عامل به صورت همزمان اجرا و مورد استفاده قرار داد. امکان مدیریت تخصیص منابع سیستمی یکی از توانای های بسیار مفید و خوب این سیستم است، به صورت مثال شما یک سرور سخت‌افزاری دارید که دارای ۸ گیگا بایت رم و ۱ ترا بایت هارد است در صورتی که شما سیستم‌عامل ویندوز و یا لینوکس بر روی این سرور نصب کنید عملاً کلیه این منابع را در اختیار یک سیستم قرار داده‌اید و منابع سیستمی شما عملاً به هدر رفته‌اند و شما از کل توان سیستم استفاده نمی‌کنید. حال در صورتی که شما بر روی این سیستم یک XEN server نصب کنید شما این امکان را دارید که سیستم‌عامل‌های مختلف با منابع سیستمی متفاوت به صورت همزمان بر روی این سرور سخت‌افزاری داشته باشید و با مدیریت منابعی که نرم‌افزار XEN Server در اختیار شما می‌گذارد حداکثر استفاده را از این سرور داشته باشید. نرم‌افزار و یا بهتر است بگوییم سیستم‌عامل XEN Server امکانات بسیار زیادی را در اختیار مدیران انفورماتیک قرار دهد برخی دیگر از این توانایی ها امکان جابجایی سیستم‌عامل‌های نصب‌شده از یک سرور به سرور دیگر و در صورتی که از تجهیزاتی مانندSan Storage استفاده گردد می‌توان سیستم‌عامل‌های در حال اجرا بر روی یک سرور را از یک سرور سخت‌افزاری به یک سرور دیگر جابجا کرد بدون اینکه نیاز به خاموش کردن سرور باشد. گرفتن Backup از اطلاعات بسیار ساده بوده و همان طور که در مقاله ای VMware Data Recovery اشاره گردید با یک نرم‌افزار ساده و کم حجم می‌توان همیشه یک نسخه از ماشین مجازی خود را در اختیار داشته باشید.
چگونگی کارکردXEN Server :
اگر به سروری که این سیستم‌عامل نصب شده است نگاهی بیندازید شما فقط می‌توانید یکسری تنظیمات ابتدای را می‌توانید مشاهده کنید همانند شکل زیر:
این سیستم به تنهای هیچ توانایی ندارد و برای راه‌اندازی ماشین‌های مجازی نیاز به استفاده از یک رابط گرافیکی به نام XENCenter استفاده کرد که در شکل زیر این نرم‌افزار را پس از نصب می‌توانید مشاهده کنید:
همانند نرم‌افزار ESX شرکت VMware این نرم‌افزار نیز امکان جابجای سرور تغییر منابع سیستمی، مانیتور کردن فعالیت‌های ماشین‌های مجازی و … را دارد. این نرم‌افزار نسبت به نرم‌افزار ESX دارای پیچیدگی بیشتری است و تا حدود زیادی رابط گرافیکی آن نسبت به رابط گرافیکی ESX سنگین‌تر است و همچنین تعریف دسترسی به منابع جهت نصب یک سیستم‌عامل جدید پیچیده‌تر بوده تعریف این منابع سخت‌تر است. یکی از امکاناتی که XEN Server نسبت به ESX بیشتر دارد امکان اجرای نرم‌افزار XEN Desktop است که در نوشته های بعد در این رابطه بیشتر توضیح داده خواهد شد.