مراکز داده پویا (Dynamic Data Center)
بنابراین در مبحث مراکز داده ما با دو نوع مراکز داده مواجه هستیم: مراکزی که بنابر نیازمندی‌های کسب و کار سازمان وظیفه سرویس‌دهی به سازمان را دارند و مراکزی که به منظور فراهم ساختن امکانات مورد نیاز سایر کسب و کارهای کوچک ایجاد شده اند. البته در این میان مراکز داده با کارکردهای دیگری هم وجود دارند که می توان به آنها هم اشاره نمود. نظیر مراکزی که وظیفه آنها ایجاد سایت‌های پشتیبان برای سایر مراکز هستند.
در هر حالت فارغ از نوع و ماموریت مراکز داده، بکارگیری مجموعه ابزارهای یکپارچه و پیشرفته‌ای به منظور مدیریت متمرکز کل مرکز داده، دغدغه هر مدیری محسوب می‌گردد. ابزارهایی که با استفاده از آنها بتوان، اولا” از دست ابزارهای Third Party راحت شد و همچنین به یک دید کاملا متمرکز و واحد از روندهای جاری در مرکز داده رسید. از این رو چند سالی است که در دنیا مفهومی تحت عنوان مراکز داده پویا (Dynamic Data Center = DDC) مطرح شده است.
در یک تعریف علمی، مراکز داده پویا، تحقق عینی زیرساخت سرویس‌گرا است جائیکه تکنولوژی و قابلیت‌ها در یک مفهوم تحت عنوان فناوری اطلاعات چابک تجمیع شدهاند. مهمترین ویژگی این فناوری اطلاعات چابک، توانمندی تحمل تغییرات متناوب و مدیریت این تغییرات با کمترین هزینه است. مرکز داده پویا زیرساخت مورد نیاز برای حرکت به سمت فناوری اطلاعات بعنوان سرویس را در اختیار سازمانها قرار می‌دهد. این موضوع خود ترکیبی از SaaS، IssS و PaaS می‌باشد. حرکت به سمت مراکز داده پویا صرفا” سبب سرعت و سادگی در ایجاد سرویس‌های جدید نمی‌گردد بلکه یکی از مهمترین مزایای حاصل از حرکت به سمت این نوع مراکز داده، امنیت و محافظت از داده‌های سازمان است.
در یک نگاه کلی مزایای حرکت به سمت ایجاد مراکز داده پویا عبارتند از:
- چابکی در فناوری اطلاعات
- کاهش هزینه‌ها
- افزایش کیفیت
- بهینه سازی مصرف منابع
- افزایش امنیت فیزیکی و سایبری
و اگر بخواهیم بصورت تفصیلی مزایای مراکز داده پویا را بیان کنیم عبارتند از:
- ایجاد سیستم‌های با افزونگی مناسب
- ارائه سرویس با بالاترین سطح دسترسی
- یکپارچگی کلیه ابزارها در جهت ارائه سرویس
- امکان اشکالزدایی در سطح سرویس و با کمترین ضریب خطا
- فراهم بودن کلیه ابزارهای مورد نیاز برای مدیریت مرکز داده
- استاندارد بودن کلیه فعالیت‌ها
- افزایش رضایت استفاده کنندگان از سرویسها
- مدیریت هزینه های فناوری اطلاعات
- تطبیق فرایند كسب و كار با IT) IT برای كسب و كار نه IT برای IT)
- دستیابی به یک فناوری اطلاعات کاملا” کارا
- شفاف سازی همه جانبه تمامی امور
- افزایش پایایی و توان عملیاتی خدمات
- بهینه سازی استفاده از منابع
- قابلیت اندازه گیری كیفیت خدمات
- بهبود كیفیت در برنامه ریزی ها، فرهنگ استفاده از خدمات و برقراری نظم در امور
- و مهمتر از همه این عوامل زمینه سازی برای حرکت به سمت فناوری اطلاعات پویا
ساختار منطقی
در شکل فوق نمایی از یک مرکز داده پویا نمایش داده شده است.
در مراکز داده پویا یک تقسیم بندی منطقی بین تمامی اجزاء تشکیل دهنده مرکز داده وجود دارد. در این تقسیم بندی آن چیزی که بسیار مهم به نظر می رسد اهمیت بحث سرویس و مدیریت سرویس است.
بعبارت دیگر برعکس مدل‌های سنتی طراحی و ایجاد مراکز داده، که اهمیت بسیاری به بخش زیرساخت فیزیکی داده می شد در این مدل زیرساخت فیزیکی بعنوان یکی از چهار آیتم مطرح در اینگونه مراکز درآمده است. البته این به معنی کاهش اهمیت زیرساخت فیزیکی نبوده بلکه به مفهوم این است که صرفا مرکز داده را نباید در این بخش خلاصه نمود.
بسیار دیده شده است که سازمانهای مختلف در ایجاد مرکز داده مورد نیاز خود تمام تلاش و سعی خود را معطوف به خرید تجهیزات سخت افزاری مورد نیاز می نمایند اما بدلیل فقر مبحث مدیریت و نیز ابزارهایی که بشکل یکپارچه بتوانند در مدیریت این مجموعه از سخت افزار ها و تجهیزات کمک کنند، عملا” مرکز داده به انباری از سخت افزارهای فاقد کارایی و کسب و کار سازمان به یک فراهم کننده مجموعه سرویس‌های ناکارآمد تبدیل می‌گردد.
هدف مرکز داده پویا، طراحی، پیاده‌سازی و مدیریت مراکز داده بر اساس طراحی چهار لایه‌ای فوق با محوریت تامین پایدار سرویس است. بعبارت دیگر در مرکز داده پویا همه فعالیت‌ها و برنامه‌ریزی‌ها از جنس سرویس و تامین سرویس خواهند بود.
1- لایه فیزیکی
این لایه شامل کلیه موارد مرتبط با ساخت مرکز داده، کف و سقف کاذب، سیستم سرمایش، منابع تامین برق، امنیت فیزیکی، جاگیری رک‌ها، کابل‌کشی و مواردی از این دست را شامل می‌گردد.
2- لایه زیرساخت
کلیه منابع سخت‌افزاری مورد نیاز برای راه‌اندازی مرکز داده در این بخش قرار می‌گیرد. این منابع شامل موارد زیر هستند:
- سرورها
کلیه سرورهای موجود در مرکز داده پویا در این لایه قرار می‌گیرد. در این بخش سرورها متناسب با نیاز مرکز داده و سرویس‌هایی که ارائه می‌دهد قرار می‌گیرند.
- ارتباطات
ارتباطات در مراکز داده پویا شامل کلیه مدیاهای ارتباطی بین سرورها، منابع ذخیره‌سازی و سرویس گیرنده‌ها می‌گردد.
- منابع ذخیره‌سازی
3- لایه سرویس
در این لایه کلیه ابزارهای مدیریتی مرتبط با اداره مرکز داده پویا قرار می‌گیرد. بکار گیری ابزارهای مناسب، یکپارچه و با توانایی گسترش لازمه ایجاد این لایه می‌باشد. توجه به ای نکته ضروری است که این لایه اساس مدیریت مرکز داده پویا و شاه‌کلید پویایی در آن می‌باشد.
4- لایه مدیریت
این لایه به مجموعه استانداردها، روش‌ها و Best Practice هایی اشاره دارد که مدیر یا مدیران مرکز داده برای هدایت و نگهداری این مجموعه لازم دارند. بنابراین نقش استاندارد در این مراکز داده بسیار پر رنگ می‌باشد.
خدمات
همانگونه که از شکل فوق پیداست خدمات ارائه شده در مراکز داده پویا بسیار متنوع بوده و مهمتر از همه با سرعت بالا قابل ارائه است. این امر هزینه خدمات ارائه شده در این مراکز را نیز به شدت کاهش می دهد.
در زیر به خدمات ارائه شده در این مراکز به تفصیل اشاره می شود
Provisioning
- ایجاد خودکار سرورها؛
- مدیریت پیکربندی سرورهای مجازی؛
- تامین سوییچ های شبکه و ساخت محیط های متوازن کننده بار برای سرورهای مجازی؛
- مکان دهی خودکار سرورهای مجازی و تامین بهترین سرورهای فیزیکی؛
- ساخت و مدیریت Templateهایی که برای ایجاد نمونه سرورهای مجازی مورد استفاده قرار می گیرند؛
- ساخت و مدیریت imageهای سیستمی که برای ساخت نمونه سرورهای فیزیکی مورد استفاده قرار می-گیرند.
پشتیبان گیری و بازیابی
- پشتیبان گیری و بازیابی از فایل ها و پوشه های منحصربفرد در تمامی سرورها؛
- پشتیبان گیری و بازیابی تمام سرور؛.
- پشتیبان گیری و بازیابی از سیستم‌هایی که در حال اجرای سرویس‌های مایکروسافتی نظیر SQL Server،
- Exchange Server، SharePoint و سایر سرویس‌های مایکروسافتی هستند؛.
- توانایی بازگرداندن تمامی تغییرات اعمال شده بر روی سرورها.
- امکان پشتیبان گیری بر روی دیسک، Tape و یا هر دوی آنها بصورت همزمان.
- امکان ایجاد سایت‌های Disaster و بازیابی از آنها.
مانیتورینگ
- مانیتورینگ وضعیت سرویس های کلیدی یک سرور خاص و یا چندین سرور؛
- پیگیری و بررسی اتفاقاتی که بر روی سرورها به وقوع می پیوندند؛
- پیگیری و بررسی میزان کارایی سیستم‌ها و بهینه سازی میزان کارکرد آنها.
مدیریت پیکربندی
- پیگیری و بررسی دارایی های سخت افزاری و گواهینامه های نرم افزاری (و اطلاعات مربوط به پیکربندی های عناصر محیط)؛
- مدیریت بروزرسانی های نرم افزاری (سفارشی‌سازی زمانبندی به روزآوری ها)؛
- تعیین و استفاده از پیکربندی های موردنیاز سرورها؛
- تولید گزارشات مربوط به نرم افزارهای نصب شده، به روزرسانی ها، عملیات های معلق مانده و غیره؛
- نصب برنامه هایی مانند IIS، SQL Server و سایر برنامه ها در هنگام فرایند پشتیبانی و نگهداری ویندوز.
امنیت
- ایجاد امنیت از طریق بکارگیری ابزارهایی در جهت پویش مستمر سرورها وبرنامه‌ها
- امنیت در سطح سرور به منظور ایزوله سازی و کنترل مشتریان در سرورهای مجازی خودشان و پیشگیری از دسترسی به سرورهای مجازی که بر روی همان هاست در حال اجرا هستند؛
- امنیت در سطح شبکه به منظور ایزوله سازی و محافظت از شبکه در برابر تهدیدات احتمالی از سوی یک میهمان توسط یک کاربر بدخواه؛
ارتقا و افزایش دسترس پذیری برای مشتریان نهایی
- ساخت یک محیط کلاستری برای میزبانی سرورهای مجازی (شامل استفاده از فضای ذخیره سازی اشتراکی به منظور پشتیبانی از سرورهای کلاستر شده)؛
- توانایی افزونه سازی (failover) قدرتمند یک سرور میهمان به یک سرور فیزیکی جدید؛
- توانایی روزآمدسازی سرورهای فیزیکی از طریق انتقال ماشین های مجازی میهمان (VM) به یک سرور دیگر.
پیاده سازی
برای ایجاد یک مرکز داده پویا در صورتیکه سازمان هم اکنون دارای یک مرکز داده می‌باشد گام‌های زیر باید طی شوند: