مراکز داده اینترنتی به عنوان یک زیر ساخت امن برای ارائه خدمات نوین الکترونیکی مطرح میباشند. ویژگیهای مهم چنین مراکزی سرمایه گذاری اولیه بسیار زیاد، ارائه و فروش خدمات سریع و قابل اعتماد، تنوع زیاد مشتریان و استفاده از فناوریهای بسیار پیشرفته هستند.
در ایران با حرکت به سمت ارائه خدمات نوین الکترونیکی، بهکارگیری این مراکز مورد توجه بخشهای دولتی و خصوصی قرار گرفته است، اما با توجه به حجم بزرگ مراکز داده، پروژه های راه اندازی مراکز داده اینترنتی با مخاطره هایی همراه است. شناخت و مطالعه این مخاطره ها برای تصمیمگیری در راه اندازی و استفاده از این مراکز میتواند مالکهای خوبی را قبل از ایجاد و راهاندازی آنها بوجود آورد. الگوی مدیریت پروژه بدنه دانش PMBOK یک متدولوژی برای پیاده سازی پروژه های حوزه فناوری اطلاعات معرفی مینماید که شامل پنج مرحله اصلی میباشد:
1- مفهوم سازی و راه اندازی اولیه
2- روشنکردن مزایای پروژه و شرح جزئیات برنامه و طرح آن
3- اجرا و کنترل پروژه
4- بستن و خاتمه پروژه
5- ارزیابی میران موفقیت پروژه
مرحله اول مدیریت پروژه به تعیین هدف پروژه اختصاص دارد. هدف کلی و یا همان Goal هر پروژه در قالب برنامه ریزی های سطح بالا تعیین شده و باید در صورت حصول میباید به صورت مستقیم ارزش آفرینی کند. با تعیین هدف کلی پروژه، محدوده Scope آن نیز مشخص میگردد. و این هدف کلی در تمام چرخه حیات پروژه راهنمای مدیریت پروژه در تصمیم گیریهای هر مقطع از کار خواهد بود. بر اساس اهداف پروژه، ارزشهای قابل اندازه گیری سازمانی MOV تعیین شده و برای آن چندین مورد کارکردی Business Case ارائه میشود. از میان آلترناتیوهای مختلف، یکی از موارد برای اجرا مورد تصویب مدیران پروژه قرار گرفته و فازهای بعدی را پشت سر میگذارد.
مراحل اصلی در تعیین یک مورد کارکردی مناسب برای یک پروژه فناوری اطالعات به اختصار عبارتند از:
1- انتخاب تیم اصلی پروژه
2- تعریف ارزشهای قابل اندازهگیری سازمانی
MOV -3 مشخص كردن راه حلها و گزینه های ممكن
4- امكان سنجی و ارزیابی مخاطرات پروژه
5- تعریف کل هزینه مالكیت
TCO -6 تعریف کل سود مالکیت
TBO -7 تحلیل گزینه ها و راه حلها
8- ارائه یک پیشنهاد و حمایت از آن
مديريت مخاطرات از موضوعات مهم در مهندسي پروژه های فناوری اطلاعات بوده و بر شناسايي، تحليل و بررسي مخاطرات يک پروژه و انتخاب استراتژي مناسب جهت پاسخ به آن تأکيد دارد. مديريت مخاطرات به مفهوم اجتناب کامل از مخاطرات نميباشد بلکه به معناي انتخاب مناسبترين راه حل و بهترين تصميم جهت به حداقل رساندن مخاطراتي است که يک یا چند مخاطره ميتواند در پروژه ايجاد کنند. مديريت مخاطرات يک فرايند سيستماتيک شامل شناسایی و تحليل مخاطره و ارائه پاسخ مناسب در برابر آن است که هدف آن به حداکثر رساندن احتمال رويدادهای مثبت و به حداقل رساندن احتمال رويدادهای ناخوشايند در پروژه میباشد. این استاندارد هفت گام جهت مديريت مخاطره پروژه معرفی مینماید. در این مقاله تلاش میشود، ضمن ارائه تعریف مخاطره از دیدگاه استاندارد مدیریت پروژه PMBOK،سه منبع بروز مخاطره در این پروژه ها معرفی شوند. این منابع نیروی انسانی، فناوری و فرآیندها میباشند. این منابع طیف وسیعی از مخاطره ها را پوشش می دهند، که میتواند شاخص مناسبی از وضعیت مخاطره ها در انتخاب روش پیاده سازی و بهکارگیری آنها بوجود آورد. در ادامه با معرفی الگوی تاسلر، امکان مشاهده وضعیت مخاطره ها را با به دست آوردن امتیاز هر مخاطره در این طبقه بندی بررسی میشود. مزیت بهکارگیری این روش در این است که در یک طبقه بندی چهارگانه، به شکلی ساده با در نظر گرفتن اثر و میزان احتمال وقوع، وضعیت بروز مخاطره ها یا امتیاز آنها را نمایش میدهد. با معرفی سه روش پیاده سازی مراکز داده اینترنتی، مخاطره های هر روش با توجه به منابع سه گانه معرفی میشوند و در پایان روشهای پاسخ به مخاطره بر اساس طبقه بندی تاسلر در یک چارچوب چهارگانه پیشنهاد میگردد. این روشها کمک مینماید تا تصمیمگیران پس از بررسی لیست مخاطرات به انتخاب روش راه اندازی یک مرکز داده اینترنتی بپردازند. انتظار است که الگوی پیشنهادی بتواند به عنوان یک مالک انتخاب برای تصمیمگیری در مورد راه اندازی و استفاده از مراکز داده اینترنتی استفاده گردد.