بیت (Bit) و بایت (Byte) دو واحد اصلی اندازهگیری اطلاعات در دنیای دیجیتال هستند.
- بیت (Bit):
بیت کوچکترین واحد اطلاعاتی در سیستمهای دیجیتالی است. هر بیت میتواند یکی از دو حالت ممکن (0 یا 1) را نمایش دهد. این دو حالت به عنوان پایه و اساس تمامی دادههای دیجیتالی استفاده میشوند. به عبارت دیگر، بیت یک واحد باینری است و به کمک آن میتوان اطلاعات را در قالب کدهای دودویی ذخیره و پردازش کرد. - بایت (Byte):
بایت معمولاً شامل 8 بیت است و یک واحد بزرگتر برای اندازهگیری دادهها محسوب میشود. به این دلیل که 8 بیت به عنوان یک بایت تعریف شده است، یک بایت میتواند 256 حالت مختلف را نمایش دهد (2 به توان 8). بایتها برای ذخیرهسازی و انتقال دادههای بزرگتر مانند کاراکترهای متن، تصاویر، و فایلهای صوتی و ویدیویی استفاده میشوند.
به عنوان مثال:
- 1 بیت: میتواند فقط 0 یا 1 باشد.
- 1 بایت: میتواند ترکیبی از 8 بیت باشد (مثلاً 11010101).
اعداد دهدهی
اعداد دهدهی (Decimal Numbers) یا اعداد در مبنای 10، سیستم عددی هستند که از 10 رقم اصلی (0 تا 9) تشکیل شدهاند. این سیستم به دلیل استفاده از 10 عدد مختلف به آن “مبنای 10” میگویند. سیستم عددی دهدهی رایجترین سیستم مورد استفاده در زندگی روزمره برای شمارش، اندازهگیری و محاسبه است.
ساختار اعداد دهدهی:
- در سیستم دهدهی، هر رقم در یک عدد، جایگاه مشخصی دارد که ارزش آن رقم را تعیین میکند. این ارزشها بر اساس توانهای عدد 10 تعیین میشوند. برای مثال، در عدد 345:
- 5 در جایگاه یکان (10 به توان 0)، یعنی 5×1.
- 4 در جایگاه دهگان (10 به توان 1)، یعنی 4×10.
- 3 در جایگاه صدگان (10 به توان 2)، یعنی 3×100.
مثال:
عدد 345 در سیستم دهدهی برابر است با:
کسرها در سیستم دهدهی:
در سیستم دهدهی، کسرها با استفاده از نقطهی اعشاری (.) نمایش داده میشوند. به عنوان مثال، عدد 12.34 به معنای:
سیستم دهدهی پایه بسیاری از محاسبات ریاضی است و از آن برای کارهای روزانه و علمی استفاده میشود.
بیت نت
بیتنت (BitNet) یک شبکه کامپیوتری دانشگاهی و تحقیقاتی بود که در دهه 1980 و اوایل دهه 1990 ایجاد شد. این شبکه در ابتدا برای تبادل پیامهای الکترونیکی (ایمیل) و فایلها بین دانشگاهها و مؤسسات تحقیقاتی به وجود آمد و نقش مهمی در توسعه ارتباطات علمی و دانشگاهی ایفا کرد.
ویژگیهای اصلی BitNet:
- پروتکل ارتباطی: BitNet از یک پروتکل ساده برای ارسال ایمیل و فایل استفاده میکرد که در مقایسه با اینترنت امروزی نسبتاً ابتدایی بود. این شبکه بر اساس تکنولوژی ارسال “ذخیره و ارسال” کار میکرد؛ به این معنی که پیامها بین گرههای شبکه منتقل میشدند تا به مقصد نهایی برسند.
- کاربردها:
- ایمیل: یکی از مهمترین کاربردهای BitNet ارسال و دریافت ایمیل بین دانشگاهها بود.
- اشتراک فایل: BitNet امکان اشتراکگذاری فایلها و دادههای علمی را بین مؤسسات فراهم میکرد.
- شبکه اجتماعی علمی: این شبکه به محققان و اساتید امکان میداد تا از طریق ایمیل و سایر ابزارهای ارتباطی به یکدیگر متصل شوند و اطلاعات و دستاوردهای علمی خود را به اشتراک بگذارند.
- اتصال به دیگر شبکهها: BitNet با شبکههای دیگری مانند ARPANET و NSFNet ادغام شد که در نهایت به تکامل اینترنت منجر شد. به مرور زمان، با توسعه اینترنت و پروتکل TCP/IP، BitNet جای خود را به این فناوریهای جدیدتر داد.
BitNet را میتوان یکی از پیشنیازهای اولیه اینترنت مدرن دانست. این شبکه به محققان و دانشگاهیان در سراسر جهان امکان داد تا با هم ارتباط برقرار کنند و اطلاعات خود را به اشتراک بگذارند، هرچند که با ظهور و گسترش اینترنت، BitNet به تدریج جایگاه خود را از دست داد و از رده خارج شد.